Samenvatting

Met de jaarlijkse Stads- en Wijkmonitor geeft het gemeentelijke bureau Onderzoek en Statistiek (O&S) een beeld van de staat van de stad en deelgebieden daarbinnen. De monitor bestaat uit drie onderdelen:

1. Hoofdopgaven: informatie over de hoofdopgaven in de bestuursperiode 2018-2022.
2. Programma’s: informatie over de onderwerpen binnen de gemeentelijke programma’s, bijvoorbeeld economie en toerisme, werk en inkomen, bereikbaarheid, openbare ruimte en veiligheid. Hier vindt u verdiepende informatie over alle deelonderwerpen die bij de hoofdopgaven aan bod komen.
3. Wijken: informatie over de ontwikkelingen en stand van zaken in 36 Nijmeegse woonwijken.

In dit deel van de portal vindt u de samenvatting van alle onderdelen van de Stads- en Wijkmonitor.

In de tekst gaat het regelmatig over Nijmegen versus de benchmarksteden. Het gaat om de vaste set van steden, die bureau Onderzoek en Statistiek sinds 2013 bij stedenvergelijking hanteert. Bij de keuze voor die set is gekeken naar drie criteria: wel of geen kennisstad, bevolkingsomvang en nabijheid. De set ziet er als volgt uit: zeven kennissteden (studentensteden) met tussen de 120.000 en 235.000 inwoners (Eindhoven, Enschede, Groningen, Leiden, Maastricht, Nijmegen en Tilburg) en Arnhem (stad van vergelijkbare omvang nabij Nijmegen).

In de Stads- en Wijkmonitor schetsen we een beeld van Nijmegen op basis van statistieken en onderzoeken, die voor de coronacrisis zijn verzameld en uitgevoerd. In de volgende editie, die voorjaar 2021 verschijnt, zullen de effecten van de crisis voor de stad beschreven worden.
In grote lijnen is dit het beeld van Nijmegen voordat de coronacrisis begon:

Nijmegen biedt een aantrekkelijke woon- en leefomgeving en kent forse krapte op de woningmarkt.

• De rapportcijfers van bewoners voor de stad (7,8) en de woonbuurt (7,6) zijn de afgelopen jaren licht gestegen. Geen enkele wijk scoort onvoldoende. De rapportcijfers voor de wijken liggen tussen de 6,6 en de 8,3. Wel zijn er binnen de wijken diverse buurten en kleinere gebieden die om extra aandacht vragen.
  Ook de binnenstad krijgt een hoog rapportcijfer (7,7).
• Een knelpunt dat om aandacht blijft vragen, is de verkeersdrukte in en om de stad. Het oordeel over de bereikbaarheid met de fiets is positiever dan over de bereikbaarheid met de auto en het openbaar vervoer.
• Ondanks het grote aantal opgeleverde nieuwbouwwoningen (8.000 sinds 2012), is de krapte op de woningmarkt groter geworden. Het is moeilijk om een huurwoningen te vinden, vooral voor starters. En het aanbod van koopwoningen is flink gedaald met een forse stijging van de prijzen tot gevolg.
• Het aantal studenten aan de Radboud Universiteit en de HAN is verder gestegen naar 43.000 (exclusief deeltijdstudenten). Het grote aantal studenten is al jaren een belangrijke factor in de sterke groei van het inwonertal.
• Naar verwachting neemt het aantal huishoudens in Nijmegen de komende 20 jaar met 10.000 tot 13.500 toe. Dat vraagt om veel nieuwbouw in Nijmegen-Noord en de rest van de stad. Het aantal eenpersoonshuishoudens zal het sterkst groeien.

Nijmegen laat economische veerkracht zien.

• De waardering van ondernemers voor het ondernemersklimaat is stabiel en hoger dan in andere steden. Het aantal banen nam de laatste drie jaar met 6.900 toe tot 103.700. In bijna alle sectoren was er sprake van groei. De werkloosheid daalde naar 4% in 2019.
• Sinds de zomer van 2017 is het aantal bijstandsuitkeringen in Nijmegen met 900 gedaald naar 7.100 in januari 2020. Het vinden van werk is in bijna 50% van de gevallen de reden voor het beëindigen van de uitkering.

De vraag naar zorg is toegenomen.

• Het aantal Wmo-cliënten is ten opzichte van 2017 met 770 gestegen naar 12.100 in 2019. Dit ten gevolge van een toename van het aantal cliënten voor huishoudelijke hulp en voor hulpmiddelen (rolstoelen, vervoer en woonvoorzieningen). Het gemiddelde rapportcijfer van cliënten voor de kwaliteit van de Wmo-voorzieningen ligt op 7,7. De sterke groei van het aantal 70-plussers - volgens de gemeentelijke prognose van 19.500 in 2020 naar 28.500 in 2035 - zal leiden tot een grotere zorgvraag en ook tot een grotere behoefte aan woonruimte geschikt voor ouderen.
• Het aantal cliënten jeugdhulp is ten opzichte van 2017 met 300 gestegen naar 4.450 in 2019. Het gaat om 15,7% van de Nijmegenaren tot 18 jaar. Het gemiddelde rapportcijfer van cliënten voor de kwaliteit van de jeugdhulp ligt ruim boven de 7.
• Als we kijken naar alle regelingen op het vlak van zorg, jeugd, inkomen en werk, blijkt dat circa 2.800 huishoudens gebruik maken van minstens vijf regelingen.
• Het aantal Nijmegenaren dat aangeeft te weinig contacten met anderen te hebben, is toegenomen naar 12%. Onderzoek van enkele jaren gelden liet zien dat het aandeel eenzame personen in alle leeftijdscategorieën gestegen was.
• Circa 12% van de huishoudens heeft een inkomen dat risico op armoede geeft. Onderzoek laat zien dat wanneer minimahuishoudens gebruikmaken van bestaande inkomensregelingen, ze in hun basisbehoeften kunnen voorzien.

Geleidelijk boekt Nijmegen vooruitgang op het vlak van duurzaamheid. Er is nog een lange weg te gaan.

• Het gemiddeld elektriciteitsverbruik bij huishoudens is de laatste jaren verder gedaald, maar het gemiddeld gasverbruik is sinds 2015 gelijk gebleven.
• Veel woningen kunnen nog energiezuiniger worden. Het aandeel woningen met energielabel A of B is de afgelopen jaren geleidelijk gestegen naar 28%.
• Stadsverwarming, zonnepanelen en windmolens spelen in Nijmegen een toenemende, maar nog beperkte rol. Ruim 7% van de woningen is aangesloten op stadsverwarming en bij 8% van de woningen liggen er zonnepanelen op het dak.
• Nijmegen blijft opvallend presteren als het gaat om afvalscheiding. Het hergebruikpercentage voor huishoudelijk afval ligt op 72%. Dat is hoger dan in andere steden. Er is steeds minder huishoudelijk restafval.