Economie en Toerisme

De Nijmeegse stadseconomie is traditioneel als geheel niet bijzonder conjunctuurgevoelig, maar de "marktsector daarbinnen juist wel. Vooral tijdens de tweede dip na 2011 zakt regionaal het vertrouwen wat verder weg dan landelijk. Na 2013 is het vertrouwensherstel sterk. Het aantal ondernemingen in Nijmegen is in 10 jaar bijna verdubbeld. Daaronder zijn veel ZZP-ers, waarvoor het ondernemerschap lang niet altijd een vetpot is.

Voorheen kon ook voor Nijmegen een conjunctuurbeeld worden gegeven onder lokale ondernemers. Het beeld dat daaruit naar voren kwam was dat door de grote non-profitsector de Nijmeegse stadseconomie als geheel relatief weinig conjunctuurgevoelig was. Bínnen de profitsector was dat beeld net andersom: indicatoren als omzet- en exportprestatie van de marktsector in deze stad en regio lieten traditioneel juist wat grotere schommelingen zien dan in Nederland als geheel.
Vanaf 2014 kan het slechts tot op regionaal niveau (Regio Arnhem-Nijmegen) in beeld worden gebracht. Daarbij is te zien dat de regio het landelijke beeld volgt: stijgende indicatoren tot aan 2017 en een geleidelijke afvlakking in 2018. De toekomstverwachtingen over het economisch klimaat laten in de loop van 2018 een kanteling zien. In 2019 kijken nog net wat meer ondernemers positief tegen het aankomende kwartaal aan dan negatief, maar het verschil is nog maar klein.  Regionaal lijkt het sentiment nog wel iets positiever dan landelijk.  

Figuur Uitkomsten Conjunctuurenquête Nederland (COEN) regionaal (gebied Arnhem-Nijmegen)  en Nederland (Bron: CBS.

Het aantal Nijmeegse ingeschrevenen in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel is de afgelopen jaren enorm gestegen en ligt begin 2020 inmiddels rond 21.500. Dat is 80% toename in de laatste tien jaar.  Daarbij speelt sterk mee dat in 2010 de inschrijvingsplicht is uitgebreid (o.m. vrije beroepen, non-profitdiensten) en in 2013 de jaarlijkse bijdrage voor bestaande inschrijvingen is afgeschaft. In 2010 was de groei dan ook zeer sterk. Toch zien we ook in de overige jaren (ook na 2010) dat de groei van het ondernemerschap onder de Nijmeegse bevolking fors is. De 2600 starts en oprichtingen in 2019 komen neer op ongeveer tien per werkdag.
Vaak gaat het om ZZP-ers. Het percentage ZZP-ers ten opzichte van het werknemersbanen ligt in Nijmegen (8,4%) wat lager dan landelijk, maar wel iets hoger dan in de vergelijkingssteden. De ZZP-ers in Nijmegen hebben in 2017 een gemiddeld besteedbaar inkomen van 34.200 euro, ca. 9% lager dan landelijk binnen dezelfde groep, maar vrijwel gelijk aan de kennissteden gemiddeld. Het percentage ZZP-er met een echt laag inkomen is in Nijmegen daarentegen met 5% weer wat kleiner dan landelijk (9,5%) en in de vergelijkingssteden (7%).   (Bron: waar staat je gemeente/CBS).

Figuur 1 Nijmeegse ingeschrevenen in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (exclusief zakelijk beheer, linkeras) en startende ondernemingen /oprichtingen (rechteras). Bron: Kamer van Koophandel.