Welzijn en Zorg

Dit onderdeel laat de bevindingen zien rond zorg, gezondheid en welzijn. Dit beleidsterrein is erg gevarieerd en heeft de afgelopen jaren heel wat veranderingen doorstaan. Daarom eerst een inleiding die uitleg geeft over de context. Daarna volgen de bevindingen, eerst samengevat in een totaalbeeld, daarna per thema.

In 2015 kregen gemeenten meer taken rond jeugdhulp en zorg voor langdurig zieken en ouderen. Deze taken namen de gemeenten over van de Rijksoverheid. Deze 'decentralisatie' van de zorg bracht grote veranderingen met zich mee in beleid en uitvoering. Ook de gegevenshuishouding moest voor een groot deel opnieuw worden ingericht. Het ging vooral om het inrichten van de gemeentelijke taken en opzetten van goede registraties voor Wmo, jeugdhulp en de sociale wijkteams. Ieder stadsdeel heeft een sociaal wijkteam, dat zorgvragen oppakt in de vorm van kortdurende ondersteuning en waar nodig verwijst naar voorzieningen bij zorgaanbieders (toeleiding naar zogenaamde maatwerkvoorzieningen). Daarnaast stimuleren ze de samenwerking tussen zorgdisciplines en zoeken ze naar collectieve oplossingen in de wijk. In de praktijk heeft verwijzing naar maatwerkvoorzieningen de afgelopen jaren de overhand gehad. Om de werkwijze van de sociale wijkteams te verbeteren worden de teams doorontwikkeld; in 2021 worden de teams verbreed naar bredebasisteams voor jeugd & gezin en volwassenen.

In deze monitor bespreken we allereerst ontwikkelingen rond gezondheid en leefstijl van alle Nijmegenaren. Vervolgens geven we een beeld van het gebruik van de maatwerkvoorzieningen en de aanmeldingen bij de sociale wijkteams. Hoe ontwikkelen de cliëntenaantallen zich? Wat zijn de kenmerken van die cliëntengroepen? Hoe is de spreiding over de stad? Hoe is het patroon van zorgaanbieders en verwijzers? We gaan apart in op de regieteams. Deze teams zijn gericht op de aanpak van huishoudens met meervoudige problemen en/of overlast. De bevindingen rond zorg en welzijn worden ook gerelateerd aan andere data uit het sociaal domein, zoals werk, inkomen en onderwijs. Met name de stapeling en (hoge) concentratie van voorzieningengebruik zijn daarbij van belang.

Een belangrijk onderdeel van het zorg- en welzijnsbeleid betreft de algemene voorzieningen of activiteiten. Voorbeelden zijn mantelzorg- en vrijwilligersbeleid, vormen van dagbesteding, jeugdwerk en maatregelen om overgewicht tegen te gaan. Ook de sociale wijkteams houden zich bezig met algemene voorzieningen, naast hun functie als indicatiesteller voor individuele maatwerkvoorzieningen. Tenslotte zijn er als het gaat om algemene voorzieningen de Stips: steunpunten voor informatie, advies en ontmoeting in de wijk, verbonden aan de sociale wijkteams en ook per stadsdeel ingericht. In deze Stads- en Wijkmonitor zijn gegevens opgenomen over bekendheid van en bezoeken aan de Stips. Voor wat betreft de verdere algemene voorzieningen zijn niet voldoende of goede data over deelname en resultaten beschikbaar. Er worden op dit moment in de organisatie wel stappen gezet om data te ontwikkelen, zodat rapportages beschikbaar komen.